Vind je het heel lastig om beslissingen te maken, dingen af te maken of heb je bij voorbaat al een excuus om ergens maar niet aan te beginnen? Dan weet je hoe verlammend faalangst kan zijn. Hoewel je denkt dat er misschien niet veel aan te doen valt, er zijn zeker manieren om er beter mee om te leren gaan.
Uit de praktijk
Een tijdje geleden kwam een jonge vrouw van rond de 27 bij mij in de praktijk. Ze werd helemaal gek van haar getwijfel. Had ze net een beslissing gemaakt, wilde ze daar 5 minuten later alweer op terugkomen. Ze was doodsbang om de verkeerde beslissing te maken. Keuzes schoof ze liever voor zich uit of ze maakte ze helemaal niet.
Ook had ze last van zelfsabotage. Dan wist ze dat ze eigenlijk moest leren voor een belangrijke toets, maar deed ze het niet. Dan kon ze in ieder geval het niet-leren de schuld geven voor een eventuele mislukking in plaats van zichzelf. Hoewel ze rationeel begreep dat ze nergens bang voor hoefde te zijn, lukte het haar maar niet om zichzelf gerust te stellen. Als je last hebt van faalangst, zijn dit veelvoorkomende symptomen.
Wat is faalangst
Faalangst is de intense angst om fouten te maken of om niet te voldoen aan de verwachtingen, zowel die van jezelf als van anderen. Het kan zich uiten in verschillende vormen, zoals:
– Mentale symptomen: overmatig zorgen maken, negatieve zelfspraak en constante twijfel aan je eigen kunnen.
– Emotionele symptomen; gevoelens van paniek, verdriet of depressie
– Fysieke symptomen: zweten, trillen, maagklachten of hartkloppingen
– Gedragsmatige symptomen: uitstelgedrag, vermijden van uitdagingen of overdreven perfectionisme.
Oorzaken
Faalangst kan op allerlei manieren ontstaan. Bijvoorbeeld door een hele strenge juf op school die je het gevoel gaf dat je niet slim genoeg was of een bepaalde prestatiedruk vanuit je ouders. Ergens is er een overtuiging aangemaakt dat jij niet goed genoeg bent. Tijdens levensveranderende gebeurtenissen zoals een nieuwe baan of een relatie, kunnen deze oude pijnpunten getriggert worden en gevoelens van angst naar boven komen met alle gevolgen van dien.
Wat kan je doen
Wanneer je last hebt van faalangst, zijn er een aantal dingen die je kan doen.
1. Herken je gevoelens van angst en durf ze toe te laten
De meeste mensen zijn zo hard bezig om gevoelens van angst niet te voelen, waardoor het eigenlijk alleen maar erger wordt. De eerste stap die je kan nemen, is dus het leren herkennen en accepteren van je angst gevoelens. Dit is direct ook de meest lastige stap want alles in je lijf zal schreeuwen om afleiding zoeken. Maar als je leert om in rust met je gevoel te zijn, zul je merken dat het veel sneller wegebt dan wanneer je je er tegen blijft verzetten. Een goede therapeut of coach kan je hierbij helpen.
2. Maak je doel klein
Wat ik veel mensen met faalangst zie doen, is dat ze zich alleen focussen op het behalen van het einddoel. De druk om dat einddoel te behalen wordt daardoor zo groot, waardoor ze snel in angst gevoelens schieten. Als je leert om een groot doel op te delen in kleine doelen, is het halen van het grote doel niet meer het enige doel an sich. Daardoor leg je minder druk op het einddoel en verdeel je als het ware de druk over meerdere stapjes. Als je bijvoorbeeld solliciteert naar een baan, kan je het maken van een CV, een brief, een gesprek en uiteindelijk de baan allemaal opdelen in kleine mini-doelen. Focus je op het proces in plaats van de eindstreep.
3. Word je bewust van je gedachten
Wees bewust welke dingen je tegen jezelf zegt. Houd een dagboekje bij waarin je opschrijft wat je de gedurende de dag tegen jezelf zegt. Welke gedachten zijn helpend en welke zijn niet helpend? Vervang de niet-helpende gedachten met helpende gedachten. Een gevoel begint met een gedachte (dus ook angst). Een positieve gedachte is een positief gevoel, een negatieve gedachte een negatief gevoel.
4. Leer jezelf lichamelijk te kalmeren
Wat werkt voor jou om jezelf weer in je lichaam en uit je hoofd te krijgen (nadat je je gevoelens hebt omarmt – zie stap 1)? Probeer lichaamsgerichte oefeningen zoals ademwerk, dansen en intensieve sporten zoals boxen of HIIT waardoor je uit je hoofd en in je lichaam gaat. Wandelen kan eventueel ook helpen maar kan er ook voor zorgen dat je juist meer gaat nadenken.
5. Zoek ondersteuning
Lukt het je niet om alleen uit je angstgedachten te breken? Zoek dan hulp bij vrienden of familie. Soms kan het delen van je zorgen al een enorme opluchting zijn. Je kan ook hulp zoeken bij een therapeut of coach. Therapie kan je helpen om de diepere oorzaken van angst aan te pakken en je ondersteunen bij het ontwikkelen van copingsstrategieen.
Overwinnen van faalangst
Vergeet niet: faalangst is een veelvoorkomende en normale ervaring, vooral tijdens de leeftijd van 25-35 jaar wanneer er veel veranderingen en uitdagingen plaatsvinden. Door bewust te worden van je angst en te werken aan praktische strategieën, kun je leren om faalangst te overwinnen en met vertrouwen je doelen te bereiken. Onthoud dat het oké is om hulp te zoeken en dat elke stap die je neemt, hoe klein ook, vooruitgang is.
Hulp nodig bij je faalangst? Plan nu een gratis intakegesprek.